รากเหง้าของไทยพีบีเอส คือ ITV ทีวีเสรี ที่ก่อเกิดมาจากแนวคิดปฏิรูปสื่อวิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ ภายใต้รัฐ ซึ่งบิดเบือนข้อมูลข่าวสาร การใช้ความรุนแรงของรัฐต่อผู้ชุมนุม ต่อต้านนายกรัฐมนตรีคนนอก ในห้วงเดือนพฤษภาคม 2535 จนกระทั่งเกิดองค์กรขึ้นมาอย่างน้อย 2 องค์กรหลัก องค์กรหนึ่งทำหน้าที่ปฏิรูปโครงสร้างการจัดการคลื่นวิทยุกระจายเสียง และวิทยุโทรทัศน์ ได้แก่ กสทช อีกองค์กรหนึ่งคือ สถานีโทรทัศน์เสรี หรือไอทีวี ซึ่งคาดหวังกันในขณะนั้นว่า จะนำเสนอข้อมูล ข่าวสารอย่างเป็นอิสระ

ดังนั้น เราจึงเห็นถ้อยคำ ที่ตอกย้ำความเป็นอิสระของไทยพีบีเอส ในพระราชบัญญัติจัดตั้งหลายมาตรา เช่น ไทยพีบีเอส มีฐานะเป็นหน่วยงานของรัฐที่ไม่ใช่ส่วนราชการ หรือรัฐวิสาหกิจตามกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ แต่ดำเนินการภายใต้ทุน ทรัพย์สิน และรายได้ขององค์การ (มาตรา 5)

ในสถานการณ์ที่ไม่อาจคาดหวังสื่อที่เป็นอิสระได้อย่างแท้จริง เพราะล้วนแต่เกาะเกี่ยวกับอำนาจรัฐ และอำนาจทุน ไทยพีบีเอสจึงเป็นความหวังหนึ่งเดียวของความเป็นสื่อ ที่จะสะท้อนภาพความเป็นจริงอย่างชัดเจน ตรงไปตรงมา

หน้าที่ของคณะกรรมการนโยบายคือการตัดสินใจ บนพื้นฐานของประสบการณ์และความเข้าใจถึงปรัชญาและแนวคิดขององค์การ คณะกรรมการต้องตัดสินใจทุกเรื่องที่อาจส่งผลกระทบต่อองค์การ ซึ่งย่อมขึ้นอยู่กับการประเมินข้อมูล การจัดลำดับความสำคัญ และสุดท้ายคือการตัดสินใจ จากความรู้ ความคิดเห็น ทัศนคติ และประสบการณ์ของคณะกรรมการทุกคน

บทสรุปของไทยพีบีเอสเมื่อก้าวเข้าสู่ปีที่ 10 ซึ่งพระราชบัญญัติ องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย พ.ศ.2551 มาตรา 51 กำหนดให้มีการทบทวนบทบาทของสื่อสาธารณะนั้น คือ การทำให้ไทยพีบีเอสเป็นสื่อที่ประชาชน มีความเชื่อมั่น และวางใจได้ว่า ในสถานการณ์ที่สื่อทั้งหลาย ต่างอยู่ในเงื่อนไขที่ต้องทำงานภายใต้ทุน และภาวการณ์แข่งขัน ไม่มีอิสระอย่างแท้จริง ขาดความเชื่อมั่นในการทำงานตามกรอบจริยธรรม ยังมีไทยพีบีเอสเป็นสื่อที่วางใจและเป็นที่พึ่งสุดท้ายให้กับพวกเขาได้